17/08/2025
Năm 2025, Việt Nam và Cuba cùng nhau hướng tới kỷ niệm trọng đại: 65 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (1960–2025). Sáu mươi lăm năm là một quãng thời gian đủ dài để kiểm chứng sức bền của một mối quan hệ quốc tế; và trong suốt hành trình ấy, tình hữu nghị Việt Nam – Cuba đã trở thành một biểu tượng đặc biệt của sự thủy chung, trong sáng, hiếm có trong lịch sử thế giới hiện đại.
Kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Cuba (1960–2025)
Không nhiều mối quan hệ quốc tế có thể được gọi bằng những từ ngữ giàu cảm xúc như “anh em”, “thủy chung”, “keo sơn” – nhưng Việt Nam và Cuba xứng đáng với những điều đó. Từ những năm tháng kháng chiến gian khổ, đến giai đoạn hòa bình, xây dựng và phát triển, hai dân tộc ở hai nửa bán cầu cách xa hàng chục nghìn cây số đã luôn dành cho nhau tình cảm chân thành, sự hỗ trợ không vụ lợi và niềm tin son sắt.
Việt Nam chưa bao giờ quên ngày 2/12/1960 – khi Cuba, dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Fidel Castro, đã trở thành quốc gia đầu tiên ở Tây bán cầu thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Đây không chỉ là một quyết định chính trị, mà còn là minh chứng cho tầm nhìn, bản lĩnh và tình cảm quốc tế vô sản trong sáng. Giữa lúc Việt Nam đang phải gồng mình chống lại một trong những cường quốc quân sự mạnh nhất thế giới, sự ủng hộ ấy có giá trị vô cùng to lớn cả về vật chất lẫn tinh thần.
Nhắc đến tình hữu nghị Việt Nam – Cuba, không thể không nhắc tới câu nói bất hủ của lãnh tụ Fidel Castro: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”. Đó không chỉ là lời tuyên bố chính trị, mà còn là thông điệp chân thành, khắc họa mối quan hệ gắn bó keo sơn. Câu nói ấy đã trở thành biểu tượng bất tử, được lưu truyền qua nhiều thế hệ, khẳng định sự hy sinh và tình cảm vô tư, trong sáng mà Cuba dành cho Việt Nam.
Trong suốt những năm tháng chiến tranh, Cuba đã dành cho Việt Nam sự giúp đỡ quý báu trên nhiều phương diện. Hàng nghìn tấn gạo, thuốc men, thiết bị y tế, vũ khí được gửi sang Việt Nam. Các chuyên gia, kỹ sư, bác sĩ Cuba đã không ngại hiểm nguy, vượt nửa vòng trái đất để có mặt tại những vùng chiến sự ác liệt, đồng hành cùng nhân dân Việt Nam. Đặc biệt, Cuba còn tích cực vận động quốc tế, trở thành một trong những tiếng nói mạnh mẽ nhất tại Liên Hợp Quốc và các diễn đàn quốc tế, yêu cầu Mỹ chấm dứt chiến tranh, công nhận quyền tự quyết của nhân dân Việt Nam. Sự ủng hộ ấy đã góp phần tạo nên thế và lực cho cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc của Việt Nam.
Sau khi đất nước thống nhất, Cuba tiếp tục là người bạn thủy chung, đồng hành cùng Việt Nam trong công cuộc tái thiết và xây dựng đất nước. Những công trình hợp tác hữu nghị tiêu biểu vẫn còn đó, trở thành minh chứng sống động cho tình cảm son sắt: Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam – Cuba tại Đồng Hới (Quảng Bình), các trường học, công trình hạ tầng, những dự án nông nghiệp… Không chỉ để lại giá trị vật chất, những công trình này còn mang đậm dấu ấn tinh thần, gắn kết hai dân tộc trong một tình bạn đặc biệt.
Ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng luôn coi Cuba là người bạn thủy chung, sẵn sàng chia sẻ và giúp đỡ khi đất nước bạn gặp khó khăn. Trong bối cảnh Cuba phải đối mặt với cấm vận kéo dài, Việt Nam đã hỗ trợ lương thực, thực phẩm, hợp tác sản xuất nông nghiệp, y tế… Một trong những ví dụ điển hình là sự hợp tác trong lĩnh vực vắc-xin, y sinh học và công nghệ nông nghiệp, góp phần giúp Cuba duy trì sức mạnh khoa học và chăm lo đời sống nhân dân.
Bước sang thế kỷ XXI, quan hệ Việt Nam – Cuba tiếp tục được củng cố và mở rộng trên nhiều lĩnh vực. Các chuyến thăm cấp cao liên tục được duy trì, khẳng định tầm quan trọng của mối quan hệ đặc biệt này trong chính sách đối ngoại của cả hai nước. Hàng loạt hiệp định hợp tác về kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, y tế, quốc phòng đã được ký kết, mở ra những triển vọng hợp tác thực chất, đem lại lợi ích chung. Đặc biệt, hợp tác trong nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất dược phẩm, công nghệ sinh học đang trở thành những điểm sáng, giúp hai nước phát huy thế mạnh và bổ sung cho nhau trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
Ý nghĩa của mối quan hệ Việt Nam – Cuba vượt ra ngoài phạm vi song phương. Trên trường quốc tế, tình hữu nghị này trở thành biểu tượng của tình đoàn kết quốc tế, minh chứng cho sự trong sáng, thủy chung giữa những dân tộc cùng chung lý tưởng. Trong một thế giới đầy biến động, sự gắn bó Việt Nam – Cuba chính là lời nhắc nhở về giá trị bền vững của lòng trung thành, niềm tin và tình bạn chân thành.
Kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao là dịp để nhân dân hai nước cùng nhìn lại chặng đường vẻ vang, đồng thời tri ân thế hệ đi trước đã dày công vun đắp. Đây cũng là cơ hội để khẳng định quyết tâm tiếp tục củng cố và phát triển mối quan hệ đặc biệt, đưa tình hữu nghị Việt Nam – Cuba bước sang giai đoạn mới, thiết thực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển của thời đại.
Sáu mươi lăm năm – một quãng đường lịch sử chưa phải là dài nếu nhìn từ tiến trình hàng nghìn năm của nhân loại, nhưng đủ để khẳng định sức sống mãnh liệt và bền chặt của một mối quan hệ hiếm có. Việt Nam và Cuba, hai dân tộc cách xa nửa vòng trái đất, đã trở thành những người bạn thủy chung, son sắt, cùng nhau viết nên một trang sử ngoại giao rực rỡ, đáng tự hào. Ngọn lửa hữu nghị ấy sẽ tiếp tục được gìn giữ và thắp sáng bởi các thế hệ hôm nay và mai sau, trở thành điểm tựa tinh thần, động lực phát triển, và là biểu tượng bất diệt cho tình đoàn kết quốc tế trong sáng.
Tin, bài: Nguyễn Văn Tuấn